?Cytologowie od dość dawna wiedzieli, że jądra wszystkich komórek zawierają charakterystyczne struktury zwane chromosomami. Wiedzieli również, że chromosomy ulegają bardzo charakterystycznym przemianom w trakcie podziałów komórkowych. Grubieją wówczas i stają się bardzo wyraźne, by następnie po kulminacyjnej fazie podziału — metafazie — rozdzielić się i rozejść do przeciwległych biegunów komórki. Podział chromosomów nie jest przypadkowy. Chromosomy metafazalne dzielą się wzdłużnie na połowy tak, że w dwóch nowo powstałych komórkach znajdują się znowu równe ich liczby. Ta prawidłowość, zwłaszcza w połączeniu z wynikami doświadczeń nad funkcją jądra komórkowego, dawała podstawę do przypuszczeń, że substancja dziedziczna może być zawart...
Rola sportu w życiu dziecka odgrywa bardzo ważną rolę. Tak więc bardzo dobrze kiedy nasze dziecko uczęszcza na zajęcia wychowania fizycznego w swojej szkole i aktywnie na nich spędza czas. Taka aktywność wpływa bowiem bezpośrednio na kondycję fizyczną i psychiczną młodego pokolenia. Poprawia zdrowotność naszego społeczeństwa i buduje nawyki aktywności ruchowej, która jest niezbędnym elementem naszego zdrowia w każdym przedziale wiekowym. Zajęcia sportowe uczą młodych ludzi pracy w zespole, dążenia do osiągania celu, nawet za cenę sporego wysiłku, organizowania swojego czasu. Ruch, zabawa i zdrowa rywalizacja wspomagają rozwój umysłowy i społeczny...
?Z punktu widzenia naszej obecnej wiedzy zarówno teorie Darwina, jak i Weismanna okazują się niedokładne, w szczegółach mylne, wręcz naiwne. W istocie jednak są to teorie bardzo wybitnych umysłów, spójne w stosunku do ówcześnie znanych faktów. Są logiczne i w konstrukcji nie pozbawione prostoty. Mają wszelkie cechy teorii naukowych: ustalają pojęcia, tłumaczą znane zjawiska, wskazują kierunek dalszych poszukiwań. Obie też w pewinym sensie antycypują późniejsze, bardziej precyzyjne ustalenia. Eksperymentatorzy wynieśli z tych teorii przede wszystkim to, że istnieć musi fizyczne podłoże dziedziczenia cech i że należy poszukiwać uniwersalnej substancji dziedziczności. Pierwsze badania skupiły się na poszukiwaniu miejsca w komórce, w którym substancja ta jest zlokalizowana...
Nerwy, mięśnie i inne tkanki wymagają do normalnego funkcjonowania występujących w odpowiednim stosunku ilościowym jonów sodu, potasu, magnezu i wapnia. W osoczu znajdujemy te jony łącznie z jonami chlorkowymi, wodorowęglanowymi i fosforanowymi w stężeniu 0,9% u ssaków i nieco mniejszym u niższych kręgowców. Transport tych jonów oraz regulacja ilości każdego z nich w tkankach jest jedną z ważniejszych czynności krwi. Stężenie glukozy we krwi waha się w granicach od 0,08 do 0,14%, a przeciętnie wynosi 0,1%. Glukoza wchłaniana jest przez ścianki jelita cienkiego, skąd naczyniami krwionośnymi wraz z krwią dostaje się do wątroby, gdzie jest magazynowana w postaci glikogenu, a w miarę potrzeby rozprowadzana do wszystkich komórek ciała, które czerpią z niej energię...
Większość genów, a być może wszystkie, wywierają wielokierunkowy wpływ na fenotyp (wpływ taki nazywa się plejotropowym). Wpływ danego genu na pewne cechy może być korzystny ze względu na zdolność utrzymywania się przy życiu (nazywany jest wtedy dodatnią presją selekcyjną), zaś wpływ na inne cechy może być szkodliwy (i wtedy nazywany jest ujemną presją selekcyjną). Od tego czy suma dodatnich presji selekcyjnych w wyniku korzystnych wpływów jest większa czy mniejsza niż suma ujemnych presji selekcyjnych wywołanych wpływami szkodliwymi, zależy wzrost lub obniżenie częstości występowania danego allelu. W małych, izolowanych populacjach istotną rolę w określaniu składu genowego następnego pokolenia może odegrać sam przypadek...
?Morgan skorelował właściwości chromosomów z rozdziałem zawiązków cech, czyli genów, między potomne komórki, uznając, że chromosomy są nosicielami genów. Na podstawie wieloletnich badań zaproponował on, że w jednym chromosomie znajduje się wiele różnych genów, uporządkowanych liniowo w stałej, określonej dla danego gatunku kolejności. Każdy gen ma właściwe sobie miejsce na chromosomie, czyli swój locus. Tutaj właśnie dochodzimy do wspomnianej modyfikacji Mendlowskiego prawa niezależnej segregacji genów. Nie wszystkie geny będą segregować nienależnie. Te, które leżą bardzo blisko siebie na tym samym chromosomie, będą zwykle dziedziczyć się razem. Takie geny nazywamy sprzężonymi...
?W żywej komórce niektóre reakcje, dzięki fizycznemu kontaktowi katalizujących je enzymów, zachodzą w sposób odmienny od analogicznych reakcji przebiegających w roztworach wodnych. Wskutek istnienia błon wewnątrzkomórkowych pewne enzymy oraz związki drobnocząsteczkowe nie mają nigdy możliwości bezpośredniego kontaktowania się ze sobą. Wreszcie obecność błony komórkowej skutecznie zabezpiecza metabolizm komórki przed zmieniającymi się warunkami środowiska zewnętrznego. We wszystkich tych przypadkach czynnikiem porządkującym reakcje metaboliczne są struktury komórkowe. W tym miejscu wrócimy do nich raz jeszcze, aby zobaczyć, jaką funkcję pełnią one w metabolizmie komórki...
?Sztuczne twory mieszańcowe można uzyskać nie tylko przez przeszczepianie jąder, ale też przez fuzję całych komórek. Od niedawna zlane są środki wspomagające łączenie się błon, które wydatnie podnoszą częstość fuzji i powstawania komórek mieszańcowych. Wiele takich mieszańcowych tworów, na przykład między komórkami myszy i szczura, uzyskuje wspólne, zdolne do podziałów jądro, i utrzymuje się dalej w hodowli tkankowej. Najwidoczniej genomy myszy i szczura potrafią skutecznie współdziałać w tych warunkach, zapewniając harmonijny przebieg metabolizmu komórkowego włącznie z podziałami komórki...
?Jest rzeczą ciekawą, że sieci zbudowane z włókien policukrowcowych zwróciły uwagę naukowców zaledwie przed kilkunastoma laty, mimo że komórka bakteryjna niejednokrotnie przedtem umieszczana była pod wysokorozdzielczym mikroskopem. Przyczyna wieloletniego niedostrzegania przez mikrobiologów tak ważnej cechy jest nieco zawstydzająca. Przedmiotem badań w laboratoriach mikrobiologicznych są zwykle czyste szczepy poszczególnych bakterii, hodowane w warunkach pozwalających na jak najszybsze namnażanie się komórek. Niezbędna w środowisku naturalnym zdolność do przyczepiania się do powierzchni staje się bakteriom w tej sytuacji zupełnie niepotrzebna...
?Ogromna liczba wiązań czy oddziaływań odpowiedzialnych za kształt cząsteczki białka to, jak mówiliśmy, wiązania słabe. Do rozerwania takiego wiązania potrzebna jest niemal zerowa energia. W istocie słabe oddziaływania w cząsteczce białkowej znajdują się w stanie ciągłej fluktuacji: ulegają chwilowemu rozerwaniu, aby następnie ponownie odtworzyć się. Zachowanie określonej struktury cząsteczki białkowej jest wynikiem nie trwałości poszczególnych oddziaływań, lecz ich ogromnej liczby. Bardzo wiele z tych słabych oddziaływań zachodzi między ugrupowaniami atomów znajdującymi się w cząsteczce białka a cząsteczkami znajdującymi się w otaczającym je środowisku...