?Hipotezy dotyczące mechanizmów starzenia się, podobnie jak hipotezy o mechanizmach ewolucji, są trudne do zweryfikowania. Ta trudność doświadczalnego rozstrzygnięcia na korzyść którejś z hipotez powoduje, jak zwykle w takich sytuacjach, mijanie się argumentów w dyskusjach, niemożność dojścia do konkluzji i ucieczkę w spekulacje. Tym cenniejsze są rzadkie wciąż przykłady doświadczeń, które rzucają jakieś światło na zagadnienie starzenia się. Przyjrzyjmy się niektórym z nich. Wiele różnych komórek wyizolowanych z organizmów macierzystych można przez krótszy lub dłuższy czas utrzymywać przy życiu w tak zwanej hodowli tkankowej. Kiedy dostarczy się im w środowisku odpowiednie substancje odżywcze oraz zapewni odpowiednią temperaturę,, będą się one dzieliły...
czytaj dalejNo commentsCzerwone krwinki nie żyją tak długo, jak posiadający je osobnik, lecz ulegają po pewnym czasie zużyciu i są zastępowane przez nowo powstające, tak iż liczba ich jest w znacznym stopniu stała. Erytrocyty powstają w czerwonym szpiku kostnym, który znajduje się w jamach szpikowych niektórych kości*. Szpik czerwony zbudowany jest z delikatnej siateczki komórek tkanki łącznej, poprzetykanej tysiącami drobnych naczyń krwionośnych, z których nabłonka wyścielającego rozwijają się czerwone krwinki. Normalne podziały komórkowe mogą zachodzić oczywiście tylko w komórkach jądrzastych — hemocytoblastach: prekursorami powstających erytrocytów w naczyniach szpiku są niewyspecja-lizowane komórki jądrzaste nie zawierające hemoglobiny (rys. 16-1)...
czytaj dalejNo comments?Rentgenowska fotografia cząsteczki nie przypomina zwykłego zdjęcia fotograficznego. Analizowaną substancję, umieszczoną zwykle dla uniknięcia wysychania w zatopionej ka- pilarce szklanej, naświetla się wiązką promieni Roentgena o określonej długości fali. Na kliszy umieszczonej po przeciwnej stronie kapilary powstaje obraz punktów rozmieszczonych na elipsach. Punkty powstają na skutek rozpraszania promieni przez poszczególne atomy, a dokładniej, krążące wokół jąder atomowych elektrony. Obraz rozpraszania promieni Roentgena, czyli tak zwany obraz dyfrakcyjny, można wykorzystać do określenia rozmieszczenia atomów w przestrzeni, pod warunkiem jednak, że rozmieszczenie to jest regularne — innymi słowy badana substancja ma budowę krystaliczną...
czytaj dalejNo comments?U podstaw mechanizmu wyjaśnionego przez Mitchella znajduje się znany od dawna, niezwykle istotny fakt: przepływ elektronów przez system przenośników może doprowadzić do wytworzenia się cząsteczki ATP tylko wówczas, gdy przenośniki te znajdują się w błonie szczelnie oddzielającej od siebie dwie części roztworu wodnego. Warunek ten jest zawsze spełniony w przypadku naturalnych maszyn produkujących ATP: zarówno mitochondria, jak i chloroplasty są zamkniętymi pęcherzykami otoczonymi szczelną błoną. Znaczenie tego faktu wynika stąd, że synteza ATP nie jest bezpośrednim skutkiem przepływu elektronów przez przenośniki łańcucha oddechowego...
czytaj dalejNo comments?Początkowo sądzono, że w DNA wszystkie cztery zasady występują w równych ilościach. Sformułowano nawet tak zwaną hipotezę tetranukleotydową postulującą, że DNA składa się z niewielkich cząsteczek złożonych z połączonych z sobą nukleótydów: adeninowe- go, guanidynowego, tymidynowego i cytozynowego, stanowiących razem tetranukleotyd. Hipoteza ta upadła w chwili, gdy przekonano się, że po pierwsze masa cząsteczkowa izolowanych delikatnie fragmentów DNA jest większa niż masa cząsteczkowa tetranukleotydu, po drugie zaś zasady w DNA pochodzącym z różnych organizmów wcale nie występują w równych ilościach, co musiałoby mieć miejsce, gdyby istniały postulowane tetranukleotydy. Zainteresowanie DNA rosło więc powoli, lecz stale. W wielu laboratoriach rozpoczęto już w...
czytaj dalejNo commentsŚciągnie na lekcji lub podczas jakiejś klasówki jest oczywiście nieuczciwym sposobem zdawania jakiegokolwiek przedmiotu lub sprawdzianu. Najczęściej taką praktykę stosują uczniowie w szkole podstawowej, i sa na takie ściaganie bardzo różne sposoby. Uczniowie robią sobie ściągawki na rękach, przyklejają sobie kawałki karteczek z odpowiedziami pod spódniczkę czy pod spodnie, chowają je do piórników czy kieszeni, a także robią sobie już gotowe do oddania sprawdziany tak zwane gotowce, jeżeli wcześniej udalo im się dowiedzieć jakie będą pytania na sprawdzianie, teście czy klasówce.Uczniowie stają się coraz bardziej pomysłowi w wymyślaniu nowych metod. Piszą np. ściągi odręcznie, ale także używają od tego najnowszych zdobyczy techniki, np. telefonów komórkowych czy podsłuchów...
czytaj dalejNo commentsPoglądy Darwina i Wallace’a na mechanizm ewolucji można podsumować w następujący sposób: 1. Zmienność jest cechą charakterystyczną każdej grupy zwierząt i roślin. Darwin i Wallace zakładali, że zmienność jest jedną z wrodzonych właściwości istot żywych. Obecnie umiemy rozróżniać zmienność dziedziczną i niedziedziczną. Jedynie zmienność dziedziczna, której przyczyną są mutacje, ma znaczenie w procesie ewolucji. 2. Organizmy wydają zwykle znacznie więcej potomstwa niż może się wyżywić, utrzymać przy życiu i wydać następne pokolenie potomstwa. Ponieważ liczba osobników każdego gatunku w warunkach naturalnych utrzymuje się prawie na stałym poziomie, należy przyjąć, że w każdym pokoleniu większość potomstwa ginie...
czytaj dalejNo commentsPrawie u wszystkich wielokomórkowych organizmów roślinnych pierwszym etapem w rozwoju dojrzałej rośliny z pojedynczej komórki – zygoty lub zarodnika – jest podział komórkowy, w którego wyniku ustala się biegunowe zróżnicowanie (polarność), czyli oś przyszłej rośliny. W najprostszej formie oś organizmu roślinnego wyznacza jego wierzchołek (górę) i podstawę (dół). U bardziej złożonych roślin lądowych „wierzchołek” i „podstawa” są zróżnicowane na pęd i korzeń. Polarność ustala się w początkowym etapie rozwoju zarodka: w jej wyniku wykształca się krótka oś hypokotylowa, zakończona z jednej strony (na górnym końcu) merystemem wierzchołkowym przyszłego pędu, z drugiej zaś (na dolnym końcu) merystemem wierzchołkowym przyszłego korzenia...
czytaj dalejNo commentsWiele gatunków wytworzyło ustalone wzorce zachowania w okresie zalotów i godów, doprowadzając do przyjęcia lub odtrącenia jednego osobnika przez drugiego. Wzorce te stanowią jeden z czynników, które poprzez nielosowe kojarzenie mogą ukierunkowywać rozmnażanie różnicujące. Na przykład u wielu ryb i ptaków jaskrawe ubarwienie samców stanowi konieczny bodziec dla samic, by kopulacja mogła się rozpocząć. W wyniku mutacji powodujących pojawienie się większych i jaskrawszych plam, niektóre samce stają się dla nich bardziej pociągające. Mutacje takie mogą więc mieć dodatnią wartość selekcyjną dla ich posiadaczy. Natomiast mutacje, które powodowałyby wystąpienie mniejszych plam o ciemniejszym zabarwieniu, wywierałyby ujemną presję selekcyjną...
czytaj dalejNo comments?Wiele danych o uzależnieniu możliwości rozwojowych jądra komórkowego od otaczającej cytoplazmy uzyskano w doświadczeniach z płazami. Kiedy do pozbawionych jąder jaj żaby Rana pipiens implantuje się jądra z blastuli lub wczesnej gastruli tegoż gatunku, jaja te często rozwijają Się w normalne zarodki. Kiedy jednak transplantowane jądra pobiera się ze starszych w rozwoju komórek, liczba powstających w rezultacie zarodków szybko zmniejsza się. U żaby tej nie uzyskano w pełni normalnego rozwoju z żadnego transplantowanego jądra pochodzącego z prawie dorosłego osobnika. U żaby afrykańskiej Xenopus laevis osiągnięto nieco więcej, gdyż normalny rozwój jaj był możliwy przy użyciu jąder pochodzących z nabłonka jelita kijanki...
czytaj dalejNo comments