Właściwości barwników hemowych powodują, że ilość związanego przez nie tlenu nie jest wprost proporcjonalna do jego ciśnienia. Wykres obrazujący tę zależność ma kształt litery S . Dzięki temu krew jest bardziej efektywnym transporterem tlenu niż w przypadku gdyby zależność ta miała charakter liniowy. Związane jest to z wpływem dwutlenku węgla (w rzeczywistości zmianą pH spowodowaną przez zmianę zawartości dwutlenku węgla) na połączenie tlenu z hemoglobiną. Zestawienie krzywych dysocjacji tlenu dla krwi tętniczej (o niskim ciśnieniu dwutlenku węgla) i krwi żylnej (o dużym ciśnieniu dwutlenku węgla) ilustruje, o ile więcej tlenu jest dostarczanego do tkanek w wyniku działania na oksyhemoglobinę dwutlenku węgla pobieranego z tkanek przez naczynia włosowate. Właściwości białek hemowych różnych gatunków są odmienne i w zasadzie przystosowane do ilości tlenu i dwutlenku węgla dostępnego dla zwierzęcia. Ilości te są różne w środowisku wodnym i lądowym. Proces ewolucji, który doprowadził do wyodrębnienia zwierząt lądowych ze zwierząt wodnych musiał więc obejmować nie tylko ewolucję narządów oddechowych, ale również ewolucję chemicznych właściwości białek hemowych.
Leave a reply