Utrzymywanie się stałej liczby czerwonych krwinek jest znakomitym przykładem dynamicznej równowagi organizmu. W normalnych warunkach zawsze powstaje taka sama liczba erytrocytów, jaka ginie, dzięki czemu ich liczba utrzymuje się stale na jednym poziomie. Zwiększenie produkcji erytrocytów wywołują czynniki powodujące zmniejszenie dopływu tlenu do tkanek. Utrata dużej liczby krwinek czerwonych na skutek krwotoku zmniejsza zdolność krwi do przenoszenia tlenu, co z kolei przyczynia się do zwiększenia produkcji erytrocytów. Zmniejszenie liczby erytrocytów nie jest jedynym bodźcem do ich wytwarzania, jeżeli bowiem człowiek o normalnej liczbie erytrocytów przebywa na dużych wysokościach przez kilka tygodni, liczba krwinek czerwonych w jego krwi może wzrosnąć do 6, a nawet do 7 milionów w l mm . Na dużych wysokościach, gdzie jest mniej tlenu w powietrzu, odpowiednio mniej tlenu dostarczane jest do tkanek. Liczba czerwonych krwinek utrzymuje się tak długo na tym poziomie jak długo dany osobnik przebywa na tej wysokości. Można doświadczalnie wywołać wzrost produkcji erytrocytów nawet na poziomie morza, jeżeli umieścimy zwierzęta doświadczalne w komorze zawierającej powietrze o normalnym na tym poziomie ciśnieniu, lecz ze zmniejszoną zawartością tlenu. Brak tlenu w szpiku kostnym nie powoduje wzrostu produkcji czerwonych krwinek. W odpowiedzi na obniżenie ciśnienia tlenu, nerki i prawdopodobnie wątroba oraz inne tkanki wydzielają erytropoetynę, glikoproteinę o ciężarze 60 000. Przechodzi ona z krwią do szpiku kostnego, gdzie stymuluje pierwszy etap produkcji krwinek czerwonych — powstawanie hemocytoblastów z pierwotnych komórek mezenchymatycznych. Kiedy liczba erytrocytów powróci do normy, ciśnienie tlenu w tkankach wzrasta, a tym samym zostaje usunięty czynnik stymulujący produkcję erytropoetyny.
Leave a reply