W pewnych chorobach, jak np. ostra odmiana malarii tropikalnej (blackwater fever), następuje rozpad czerwonych krwinek, przy czym hemoglobina dostaje się do osocza. Jest ona wówczas wydalana z moczem nadając mu czarne zabarwienie. Inne choroby powodujące zmniejszenie ilości hemoglobiny we krwi, wywołują w organizmie stan niedokrwistości zwany też anemią. Wszystkie ssaki mają krwinki czerwone podobne do naszych — bezjądrowych, dwuwklęsłych dysków zawierających hemoglobinę. Ptaki, gady, plaży i ryby mają krwinki jądrzaste. Czerwone krwinki niższych kręgowców są zasadniczo większe od krwinek ssaków. Erytrocyty żaby mają około 35 /Zm długości. Hemoglobina występuje u wszystkich większych grup zwierząt stojących na wyższym szczeblu rozwora niż płazińce. U niektórych zwierząt hemoglobina jest po prostu rozpuszczona w osoczu, a u innych występuje w komórkach krwi. Mięczaki, skorupiaki i niektóre inne zwierzęta mają niebieskozielony barwnik krwi — hemocyjaninę — zawierającą miedź zamiast żelaza. Enzymy oddechowe wszystkich komórek zarówno roślinnych, jak i zwierzęcych to cytochromy, które katalizują przenoszenie elektronów z substratu na tlen: jednocześnie magazynowana jest energia w cząsteczkach ATP. Są to białka hemowe, blisko spokrewnione z hemoglobiną pod względem budowy cząsteczki.
Leave a reply