?Griffith wykonał następujący eksperyment: zabite przez podgrzewanie pneumokoki „s” wstrzyknął myszy jednocześnie z żywymi, niechorobotwórczymi pneumokokami ,,r”. Po jakimś czasie zbadał tkanki myszy stwierdzając w nich, ku swemu zdziwieniu, normalnie rozmnażające się pneumokoki typu ,,s”. Stwierdził również występowanie typowych dla nich objawów chorobowych. Cecha zabitych bakterii „s”, to jest zdolność do wytwarzania otoczki i związana z tym chorobotwórczość, przeszła więc w jakiś sposób na bezotoczkowe, niechorobotwórcze bakterie ,,r”. Wkrótce okazało się, żę zjawisko to, nazwane później ogólnie transformacją bakteryjną, można również zaobserwować poza żywym organizmem, w probówce...
Utrzymywanie się stałej liczby czerwonych krwinek jest znakomitym przykładem dynamicznej równowagi organizmu. W normalnych warunkach zawsze powstaje taka sama liczba erytrocytów, jaka ginie, dzięki czemu ich liczba utrzymuje się stale na jednym poziomie. Zwiększenie produkcji erytrocytów wywołują czynniki powodujące zmniejszenie dopływu tlenu do tkanek. Utrata dużej liczby krwinek czerwonych na skutek krwotoku zmniejsza zdolność krwi do przenoszenia tlenu, co z kolei przyczynia się do zwiększenia produkcji erytrocytów. Zmniejszenie liczby erytrocytów nie jest jedynym bodźcem do ich wytwarzania, jeżeli bowiem człowiek o normalnej liczbie erytrocytów przebywa na dużych wysokościach przez kilka tygodni, liczba krwinek czerwonych w jego krwi może wzrosnąć do 6, a nawet do 7 milionów w l mm ...
Rola, jaką w ewolucji organizmów w przyrodzie odgrywa obecnie dryf genetyczny, była przedmiotem rozważań wielu biologów. Wydaje się jednak prawie niewątpliwe, że odgrywa on przynajmniej drugorzędną rolę. Stwierdzono, że w przyrodzie istnieje wiele populacji zwierzęcych i roślinnych podzielonych na podgrupy dostatecznie małe, aby mogły podlegać działaniu dryfu genetycznego. Dryf genetyczny stanowi wyjątek oc prawa Hardy’ego-Weinberga, które głosi, iż każda populacja wykazuje tendencję do utrzymywania puli genowe-na stałym poziomie, tj. utrzymywania właściwego jej stosunku osobników homozygotycznych i heterozygotycznych. Prawo Hardy’ego-Weinberga jest oparte na danych statystycznych, i jak wszystkie prawa statystyczne, obowiązuje jedynie przy dostatecznie dużych liczebnościach osobników...
Darwinowska teoria doboru naturalnego była tak logicznie i dobrze udokumentowana przez niego samego, że wkrótce została uznana przez większość biologów. Niektórzy z nich wysuwali zarzuty, że teoria ta nie mogła wytłumaczyć występowania wielu narządów wyraźnie bezużytecznych w organizmie. Obecnie wiadomo, że wiele różnic międzygatunkowych nie ma znaczenia dla utrzymania się danego gatunku przy życiu, lecz po prostu stanowi uboczny efekt działalności genów warunkujących zewnętrznie niedostrzegalne właściwości fizjologiczne, mające duże znaczenie dla przeżycia organizmu. Inny typ różnic „nieużytecznych”, czyli nie mających znaczenia przystosowawczego, może być warunkowany przez geny ściśle sprzężone w chromosomach z innymi genami warunkującymi cechy ważne dla utrzymania się przy życiu...
?W początkowym okresie badań nad czynnikami powodującymi chorobę nowotworową podstawą były badania o charakterze epidemiologicznym, polegające na obserwacji pojawiania się określonych rodzajów nowotworów wśród mieszkańców danych rejonów geograficznych, wśród poszczególnych grup zawodowych itp. Dostarczyły one wielu cennych informacji, np. o wspomnianym już karcynogennym działaniu wielkich dawek promieniowania rentgenowskiego czy też składników dymu papierosowego. Badania epidemiologiczne prowadzone są zresztą z powodzeniem i dzisiaj, choć jest rzeczą jasną, że identyfikowanie związków karcynogennych nie może się na nich wyłącznie opierać...
?Czynniki zwiększające prawdopodobieństwo pojawienia się choroby nowotworowej, nazwane czynnikami karcynogennymi, wykazują często wielostronne działanie na organizm. Jednakże przynajmniej jeden z powodowanych przez nie skutków jest wspólny zarówno dla czynników fizycznych (promieniowanie o wysokiej energii), jak i różnorodnych substancji chemicznych. Jest to, najogólniej mówiąc, wywoływanie trwałych zmian, czyli mutacji, w materiale dziedzicznym komórek — DNA. Istnieje jednak grupa nowotworów których powstawanie nie jest związane z mutagennym działaniem czynników zewnętrznych, lecz z infekcją wirusową. Wirusowy charakter transformacji nowotworowej wykazał już w 1910 roku Peyton Rous z Instytutu Rockefellera w Nowym Jorku...
?Jeżeli przypomnimy sobie, jak ogromne bogactwo struktur przestrzennych zawarte jest potencjalnie w cząsteczkach białek, nietrudno wyobrazić sobie białka enzymatyczne dopasowane do różnych substratów. Nietrudno też wyobrazić sobie, w jaki sposób w czasie ewolucji, metodą prób i błędów, przez zmianę, dodawanie czy też usuwanie poszczególnych aminokwasów mogła powstać tak ogromna liczba różnych białek, jakie istnieją obecnie we wszystkich organizmach. W dzisiejszych białkach pozostał pewien ślad tego ewolucyjnego procesu. Niektóre ze struktur przestrzennych wypróbowanych w czasie ewolucji okazały się lepsze od innych, zostały więc zachowane w różnych białkach. Można wyodrębnić całe rodziny białek na podstawie podobieństwa ich struktury przestrzennej...
?Otaczająca jądro cytoplazma, oprócz znajdujących się w niej innych organelli, ma także własne błony, rozwinięte szczególnie silnie w komórkach produkujących intensywnie białka. Ten rozległy układ delikatnych, płaskich pęcherzyków błonowych nazwano endoplazmatycznym retikulom. Jest ono miejscem bardzo intensywnego metabolizmu związanego z syntezą białek i niektórych innych związków. Powstające tam białka przedostają się następnie do wielu innych miejsc i organelli w komórce lub poza nią, gdzie pełnią swoje funkcje. Błony endoplazmatycznego retikulom łączą się z niektórymi innymi błonami wewnątrz komórki, z zewnętrzną błoną jądrową, a także zewnętrznymi błonami mitochondriów i chloroplastów. Innymi organellami są wakuole i lizosomy...
?Cukrzyca była znana lekarzom już w starożytności. Pierwszy znany opis objawów cukrzycy pochodzi z papirusów egipskich, których wiek oznaczono na 1500 lat p.n.e. Początkowo rozpoznawano ją po zewnętrznych objawach. Dopiero w XVIII wieku stwierdzono, że słodkawy smak moczu chorych na cukrzycę związany jest z pojawianiem się w nim dużych ilości glukozy. Jednakże i to stwierdzenie nie posunęło ani wiedzy o przyczynach powstawania choroby, ani możliwości jej leczenia. Pierwszym prawdziwym przełomem w rozumieniu mechanizmu powstawania cukrzycy było odkrycie dokonane w 1889 ri w laboratorium fizjologicznym w Strasburgu. Pracujący tam Oscar Minkowski i Joseph von Mering próbowali określić, jakie znaczenie dla organizmu ma usytuowany tuż pod wątrobą narząd — trzustka...
?Zajmiemy się teraz sprawami leżącymi, jak mogłoby się wydawać, na pograniczu nauk przyrodniczych i filozofii — mianowicie sprawami życia i śmierci. Truizmem jest stwierdzenie, że życie i śmierć są z sobą nieodłącznie związane. Ludzkie odczuwanie zjawiska śmierci jest prawdopodobnie zupełnie wyjątkowe w świecie ożywionym. Odczuwanie to jest pochodną unikalnie ludzkiej cechy — świadomości. Mimo naszej świadomości faktu, że życie jest skończone, niewielu biologów pyta o jego sens. Naukową odpowiedź można dać tylko na pytanie, które należy do obszaru zainteresowań nauki. Zapytajmy wobec tego o inny, wymierny parametr życia, mianowicie o jego długość. Długość życia osobników i czas trwania populacji interesują nas ze względu na ciągłość i ewolucję życia na Ziemi...