Roznice

?Wszystkie przedmioty żywe poruszają się i są miękkie, wszystkie zaś wymienione przedmioty martwe nie mogą poruszać się same i są twarde. Wystarczy jednak rozszerzyć nasze grupy o nowe przedmioty, takie na przykład, jak drzewa (uważamy przecież, że rośliny również są żywe), które są twarde i nie poruszają się, materac z pianki poliuretanowej — bez wątpienia martwy, choć miękki, lub samochód — przedmiot twardy i poruszający się własnym napędem, by rozróżnienie oparte na cesze twardości i zdolności do poruszania się straciło znaczenie. Jeżeli mamy dalej opierać się na cechach morfologicznych, to jest związanych z budową, musimy szukać właściwości o wiele bardziej podstawowych. Spróbujmy więc zredukować morfologię wyłącznie do planu, według którego przedmioty są zbudowane...

czytaj dalejNo comments

Reprodukcja roznicujaca

Ewolucja na drodze naturalnej selekcji jest związana z wydawaniem liczniejszego i bardziej żywotnego potomstwa przez osobniki obdarzone szczególnymi cechami. Podstawowym tworzywem ewolucji jest mutacja, dająca alternatywne allele loci genowych, umożliwiając powstawanie przeciwstawnych fenotypów. Nieodzownvm warunkiem zmian ewolucyjnych jest obecność alternatywnych fenotypów, które bądź mają szansę przetrwania, bądź giną. Należy jednak pamiętać, że proces selekcji nie operuje poszczególnymi genami, lecz osobnikami i podlega mu cały osobniczy system genetyczny. Siły doboru naturalnego oddziaływują na całe osobniki, a nie na poszczególne cechy...

czytaj dalejNo comments

Choroba

?Mówiąc o chorobie, mamy zazwyczaj na myśli zewnętrzne objawy niedyspozycji. Tutaj interesuje nas jednak pytanie: jaki jest obraz choroby na podstawowym, molekularnym poziomie organizmu i co jest jej pierwotną przyczyną? Odpowiedź na to pytanie nie jest łatwa. Trudność nie polega na wątpliwości, czy choroby mają podłoże molekularne — bez ryzyka można powiedzieć, że większość zewnętrznych objawów chorób to rezultaty zaburzeń reakcji metabolicznych zachodzących w organizmie. Problem polega na określeniu, które z zaburzeń stanowi pierwotną przyczynę choroby...

czytaj dalejNo comments

Neurotransmitery

?Uwolnione cząsteczki neurotransmiterów łączą się bardzo szybko z miejscami akceptorowymi w błonie postsynaptycznej. Miejsca te występują na tzw. receptorach błonowych. Są to zwykle kompleksy białkowe o określonej konformacji, ściśle pasującej do konformacji cząsteczki efektora. Dopasowanie konformacji zapewnia specyficzność oddziaływania: receptor—efektor, pozwala też istnieć jednocześnie obok siebie wielu efektorom. Neurotransmiter, który łączy się ze swoim kompleksem receptorowym w błonie postsynaptycznej, jest zdolny wywołać co najmniej dwa efekty. Pierwszy z nich można nazwać efektem szybkim. Jest to wspomniane już szybkie pobudzenie elektryczne błony neuronu...

czytaj dalejNo comments

Sledziona

Śledziona jest owalnym 12-centymetrowej długości narządem leżącym po lewej stronie żołądka, połączonym tylko z układem krążenia i służącym jako zbiornik erytrocytów. W ścianach naczyń krwionośnych śledziony i wątroby znajdują się komórki mające zdolność — fagocytozy (pochłaniania) erytrocytów, a więc ich niszczenia. Hemoglobina odzyskana ze starych erytrocytów jest rozkładana w wątrobie i śledzionie, a atomy żelaza są przenoszone do szpiku kostnego i tam ponownie biorą udział w syntezie nowej hemoglobiny. Pozostały składnik cząsteczki, hem, zostaje rozłożony w wątrobie i wydalony z żółcią w postaci barwników żółciowych. W jelicie ulegają one dalszemu rozkładowi przy udziale bakterii i wydalane są z kałem...

czytaj dalejNo comments

Wydalanie u roslin

Uderzająca różnica pomiędzy roślinami i zwierzętami polega na tym, że rośliny wydalają tylko niewiele bądź nie wydalają wcale zawierających azot zbędnych produktów przemiany materii. Zwierzęta zaś wydalają mocznik, kwas moczowy i amoniak – związki powstające przy rozpadzie białek oraz innych substancji. Podobne związki azotowe powstają również w toku przemiany materii w komórkach roślin, nie są jednak wydalane, lecz zostają ponownie zużyte do syntezy żywej materii. Rośliny wielokrotnie wprawiają w obieg substancje wchodzące w skład ich ciała...

czytaj dalejNo comments

Jan Baptysta Lamarck

Najwcześniejszą, logicznie opracowaną teorią ewolucji świata organicznego była teoria Lamarcka, wielkiego francuskiego zoologa, którego dzieło Philosophie Zoologique (Filozofia zoologii) zostało ogłoszone drukiem w roku 1809. Lamarck – podobnie jak większość biologów w tych czasach — uważał, że wewnętrzna i tajemnicza siła prowadzi organizmy przez życie umożliwiając im przezwyciężanie przeszkód stawianych przez środowisko. Uważał również, że raz zdobyte przystosowanie jest odtąd przekazywane z pokolenia na pokolenie, tzn. że cechy nabyte się dziedziczą. Rozwijając myśl, że nowe narządy powstają, gdy okazują się w nowym środowisku potrzebne, doszedł on do wniosku, że rozmiary narządów są proporcjonalne do stopnia ich używania lub nieużywania...

czytaj dalejNo comments

Odtworzenie zywej komorki

?Po pierwsze — nie wszystkie etapy tworzenia struktur komórkowych polegają na spontanicznej agregacji tworzących je składników. Niektóre z nich wymagają przeprowadzenia reakcji, w której wyniku zostanie wytworzone lub rozerwane wiązanie kowalencyjne. Po drugie — zarówno te etapy, które zachodzą spontanicznie, jak i te, które wymagają odpowiedniej reakcji chemicznej, są precyzyjnie umiejscowione w czasie. Bardzo często prawidłowa konstrukcja danej struktury zależy od tego, czy określona grupa jej składników pojawi się w środowisku dokładnie w tym, a nie innym momencie jej powstawania. W żywej komórce czasowy plan wytwarzania poszczególnych białek, a w rezultacie pojawia- , nia się wszystkich innych związków zapisany jest w DNA...

czytaj dalejNo comments

Trzecia hipoteza genetyczna

?Według trzeciej, genetycznej hipotezy starzenia się, zmiany związane z wiekiem są tylko kontynuacją zmian rozwojowych, regulowanych przez aktywność określonych genów. Siwienie włosów czy menopauza są przykładami prawidłowych procesów rozwojowych, które są jednocześnie zmianami starczymi. Procesy te znajdują się pod kontrolą odpowiednich genów. Przyczyną występowania w genomach „genów starzenia się” może być po prostu niedokonywanie przez dobór naturalny selekcji skierowanej przeciwko nim. Można byłoby powiedzieć, że organizmy wielokomórkowe nie są zaprogramowane na wieczne trwanie. W przyrodzie większość zwierząt ginie na skutek różnych wypadków, z powodu drapieżców, z choroby lub głodu, rzadko natomiast z podeszłego wieku...

czytaj dalejNo comments

Dzialanie antybiotyku

?W celu zmniejszenia co minimum selekcyjnego działania antybiotyków, prowadzącego do pojawiania się opornych na nie nowych szczepów bakteryjnych, obecnie przepisuje się kuracje antybiotykowi z dużą ostrożnością. Jednocześnie prowadzi się ciągle poszukiwania nowych antybiotyków- mogących zastąpić te, na które bakterie chorobotwórcze zdołały się uodpornić Okazało się, że powszechne stosowanie antybiotyków ma niekorzystne następstwa nie tylko dla całe, populacji ludzkiej, lecz również dla indywidualnego pacjenta poddawanego kuracji. Antybiotyki z reguły nie są toksyczne dla człowieka, niszczą jedynie bakterie. Ale w stosunku do tych ostatnich selektywność działania antybiotyku jest zwykłe niewielka...

czytaj dalejNo comments