?Paradoks martwego królika doprowadza nas do nie wymienionej jeszcze, ważnej cechy przedmiotów żywych. Jest nią hierarchiczność budowy. Na czym ona polega, zrozumieć najłatwiej przez uzmysłowienie sobie, że każda komórka składa się z małych struktur subkomórkowych, każda tkanka składa się z komórek, każdy narząd zbudowany jest z tkanek, a każda roślina lub zwierzę składa się z sumy swoich narządów. Wracając do początkowej definicji musimy zauważyć, że nie wymaga ona, by przedmiot żywy zbudowany był z określonego rodzaju materiałów lub według określonego wzoru. Teoretycznie więc nie powinniśmy być zdziwieni, jeżeli w przyszłości okaże się, że istnieją przedmioty żywe o budowie w niczym nie przypominającej znanych nam już przedmiotów żywych...
Category Biologia
?Białka odpowiedzialne są za przekształcanie przez żywą komórkę substancji pochodzących z otoczenia we własne elementy budulcowe. Ta swoista dla życia cecha związana jest bezpośrednio z pewną tylko grupą białek, nazywanych enzymami. Jak przekonamy się dalej, enzymy wykonują w komórce, a często i poza nią, wszelkie prace polegające na przemianie jednych związków chemicznych w inne. Zajmiemy się podstawowym dla tych przemian problemem: na czym polegają i z czego wynikają szczególne właściwości białek nazywanych enzymami. Enzymy wyróżniają się spośród innych białek zdolnością do katalizowania reakcji chemicznych...
Chociaż przedstawiciele odmiennych gatunków nie są zwykle wzajemnie płodni, to blisko spokrewnione gatunki mogą się przypadkowo skrzyżować, dając początek nowemu gatunkowi. Istnienie takich procesów utrudnia sformułowanie ścisłej definicji gatunku. Dzięki powstawaniu mieszańców, dawniej zwanemu hybrydyzacją, w nowym gatunku potomnym mogą znaleźć połączenie najlepsze cechy każdego z gatunków pierwotnych, dając w ten sposób nowy typ o większych możliwościach utrzymania się przy życiu niż miała którakolwiek z form rodzicielskich. Jeżeli natomiast w nowej formie zetkną się najgorsze cechy obu form rodzicielskich, to niewątpliwie będzie to przypadek nie przedstawiający żadnej wartości i nie istnieje prawdopodobieństwo, by forma taka utrzymała się przy życiu. Gdy krzyżuje się różne gatunki, np...
Nasiona wymagają do kiełkowania dostępu wody, tlenu i odpowiedniej temperatury, a niekiedy także światła. Energii niezbędnej do przebiegu tego procesu dostarcza skrobia i inne substancje pokarmowe zmagazynowane w bielmie. Nasienie pochłania wodę, pęcznieje i rozrywa łupinę nasienną, a zarodek zaczyna rosnąć przekształcając się w siewkę. Wyłaniający się z nasienia korzonek zarodkowy wrasta w głąb gleby i zapoczątkowuje rozwój systemu korzeniowego. Wzrasta znacznie w bielmie aktywność enzymów, które hydrolizują zmagazynowane tam substancje zapasowe, a powstałe w wyniku hydrolizy pokarmy są transportowane do szybko rosnących wierzchołków osi zarodka. Architektura dojrzałej rośliny jest zdeterminowana planem rozwoju wierzchołków wzrostu pędu i korzenia powstających pierwotnie w zarodku...
Substancje te wywołują wydłużanie się pędów u pewnych gatunków roślin, a wzrost owoców u innych. Wyłączną właściwością giberelin jest pobudzanie kiełkowania nasion. Nasiona (ziarniaki) pszenicy, owsa, jęczmienia i innych zbóż zawierają dwie główne części – zarodek i bielmo (endosperm), w którym zgromadzone są zapasy substancji pokarmowych. Komórki tej tkanki spichrzowej wydają się martwe, jednakże najbardziej zewnętrzna część bielma — warstwa aleuronowa — zawiera trzy szeregi żywych komórek. Podczas kiełkowania nasienia skrobia wypełniająca komórki tkanki spichrzowej jest hydrolizo-wana przez G-amyiazę wydzielaną przez warstwę aleuronowa. Wydzielanie a-amylazy przez aleuron jest jednak uwarunkowane obecnością zarodka...
W pewnych chorobach, jak np. ostra odmiana malarii tropikalnej (blackwater fever), następuje rozpad czerwonych krwinek, przy czym hemoglobina dostaje się do osocza. Jest ona wówczas wydalana z moczem nadając mu czarne zabarwienie. Inne choroby powodujące zmniejszenie ilości hemoglobiny we krwi, wywołują w organizmie stan niedokrwistości zwany też anemią. Wszystkie ssaki mają krwinki czerwone podobne do naszych — bezjądrowych, dwuwklęsłych dysków zawierających hemoglobinę. Ptaki, gady, plaży i ryby mają krwinki jądrzaste. Czerwone krwinki niższych kręgowców są zasadniczo większe od krwinek ssaków. Erytrocyty żaby mają około 35 /Zm długości. Hemoglobina występuje u wszystkich większych grup zwierząt stojących na wyższym szczeblu rozwora niż płazińce...
?Źródłem nowej informacji stały się, nierozerwalnie związane z samopowielaniem się układów, drobne błędy w kopiowaniu, nazywane mutacjami. Efektem jednoczesnego posiadania tych trzech właściwości, a więc metabolizmu, samoreplikacji i mutacji, było nabycie zdolności do stabilizowania pewnych struktur kosztem innych, a więc zdolności do nieograniczonego procesu ewolucyjnego. W procesie ewolucyjnym można zauważyć tendencję do powstawania układów o coraz wyższej złożoności strukturalnej. Pojawienie się mechanizmu genetycznego pozwoliło więc, jak widać z powyższego skrótowego opisu, na skierowanie niektórych zachodzących na Ziemi procesów w stronę tworzenia coraz bardziej skomplikowanych struktur...
Przemiany ewolucyjne organizmu zachodzą podczas życia wielu pokoleń. W okresie tym osobniki rodzą się i umierają, zaś ciągłość istnienia zachowuje populacja. Zatem w ewolucji jednostkę stanowi populacja a nie pojedynczy osobnik. Populacja podobnych osobników zamieszkujących określony obszar i wzajemnie się przekrzyżowujących jest nazwana deniem lub populacją genetyczną. Granice zasięgu danego demu nie muszą być ściśle sprecyzowane i czasem trudno je wyznaczyć. Liczebność zaś osobników danego demu może ulegać zmianom w miarę upływu czasu. Zwykle zasięgi danego demu, tj. jednego lub większej liczby sąsiadujących demów, w pewnym stopniu zachodzą na siebie. W przyrodzie kolejną wyższą od populacji jednostką jest gatunek złożony z szeregu stopniowo przechodzących w siebie demów...
?Co mogłoby być molekularnym przekaźnikiem informacji pozycyjnej? Wydaje się, że mogłaby nią być jakaś specyficzna, powoli dyfundująca substancja — morfogen, wytwarzana przez zlokalizowane źródło: grupę komórek której stężenie byłoby odczytywane przez pozostałe komórki. Zapisany w DNA program rozwojowy komórek wrażliwych na morfogen włączany byłby w zależności od pewnych progowych stężeń tego ostatniego. Na temat natury chemicznej i rozmiarów cząsteczek hipotetycznego morfo- genu można na razie snuć wyłącznie spekulacje, brak bowiem jakichkolwiek konkretnych danych. Jeśli uznalibyśmy za morfo- geny tkankowe czynniki wzrostowe, to można by przyjąć, że przynajmniej niektóre — jak czynnik wzrostowy tkanki epidermalnej — są białkami o niewielkich rozmiarach cząsteczek...
?Po otrzymaniu nasion Mendel przez pierwsze dwa lata sprawdzał dwie wybrane odmiany na czystość materiału. Chodziło o to, by powstające na skutek samozapylenia rośliny utrzymywały się w swoim typie. Dopiero po sprawdzeniu czystości odmian skrzyżował je, zapylając każdą obcym pyłkiem. Powstałe pierwsze pokolenie mieszańców krzyżował dalej między sobą, aby otrzymać znaczną liczbę roślin drugiego pokolenia mieszańców. Porównując mieszańce pierwszego i drugiego pokolenia oraz oba typy rodzicielskie, Mendel nie interesował się ich ogólnym wyglądem. Zamiast, tego skoncentrował uwagę na siedmiu parach cech przeciwstawnych, z których każda wyraźnie różniła dwie odmiany rodzicielskie grochu...